11 Nisan 2006

İki Dirhem Bir Çekirdek - İskender Pala




TOPRAĞI BOL OLMAK

İlkçağ inançlarına göre insanlar öldükleri vakit bir takım eşyalarıyla gömülürlerdi. Tanrılarına sunmak ve öte dünyada kullanmak üzere mezarlara birlikte götürdükleri bu eşyalar genellikle kıymetli maden ve taşlardan mamul kap kacak ile taşlardan oluşurdu.
Türk beyleri de İslamiyetten önceki zamanlarda korugan dedikleri mezarlarına altın, gümüş ve mücevherleriyle birlikte gömülürler, sonra da üzerine toprak yığdırtarak höyük yapılmasını vasiyet ederlerdi. Eski medeniyetlerin beşiği olan Ortadoğu ve Anadolu’da, pek çok ünlü hükümdarlara ait bu tür mezar ve höyükler hala bulunmaktadır.
Altın ve hazine her zaman insanoğlunun ihtiraslarını kamçılamış, nerede ve ne kadar kutsal olursa olsun elde edilmek için insanı kanunsuz yollara sevketmiştir. Höyüklerdeki hazineler de zamanla yağmalanmaya başlanınca ölenin ruhunun muazzep edildiği düşüncesiyle üzerine toprak yığılır ve gittikçe daha da büyük höyükler yapılır olmuş. O kadar ki ölenin yakınları ve cenaze merasimine katılanların birer küfe toprak getirip mezarın üstüne atmaları gelenek halini almış. Öyle ya, mezarın üzerinde toprak ne kadar bol olursa, düşmanlar ve art niyetliler tarafından açılması ve hazinenin yağmalanması o kadar engellenmiş olurdu. Bu durumda toprağı bol olan kişi öte dünyada rahat edecek, en azından kullanmaya eşyası ve tanrılarına sunmaya hediyesi bulunacaktır. Bugün dilimizde yaşayan “toprağı bol olmak” deyimi, aslında ölen kişi hakkında bir iyi dilek ifade eder. Türklerin İslam dairesine girdikten sonra yavaş yavaş terk ettikleri höyük geleneği, "toprağı bol olmak" deyiminin de gayrimüslimler hakkında kullanılmasına yol açmıştır. Yakın zamanlara kadar Müslüman ölüler için "Allah rahmet etsin!", diğerleri için de "Toprağı bol olsun!" denilirdi. Şimdiki gazetelerin ölüm ilanlarında bu deyimin bilinçsizce ve Müslüman ölüler hakkında da kullanıldığını görüyoruz. Eğer ilanı verenler kendi ölülerini rahmet yerine bol toprağa layık görüyor ve buna inanıyorlarsa bize de "Toprağı bol olsun!" demek düşer." (S: 195-196)

(Kapı Yayınları, 2005, 212 sayfa)


39

28 yorum:

  1. Kitapta toplam 211 deyimin ortaya çıkış hikayesi anlatılıyor.

    YanıtlaSil
  2. KİTAP DEYİMLERİMİZİN NERDEN? NASIL? GELDİĞİNİ ANLATIYOR.ÖGRENMEK ÇOK GÜZEL.HERKESE TAVSİYE EDERİM..

    YanıtlaSil
  3. kitap gerçektekten çok güzel türkçe öğretmenimin tavsiyesiyle okudum ve çok beğendim herkese tavsiye ederim

    YanıtlaSil
  4. iskender pala nın kitaplarını okumak istiyorm

    YanıtlaSil
  5. babil de ölüm istanbul da aşk adlı eseri de çok güzel okumanızı tavsiye ederim

    YanıtlaSil
  6. bu çok güzel bir hikaye

    YanıtlaSil
  7. iskender palanın kitabı da çok hoş okuduğum diğer kitapları gibi dkitab-ı aşk ıda tavsiye ederim

    YanıtlaSil
  8. arkadaşlar şuanki piyasa fiyatı nedir.....

    YanıtlaSil
  9. ankarada nerede bulabilirim

    YanıtlaSil
  10. çok kötü

    YanıtlaSil
  11. -türkçe öğretmenimiz performans ödevi olarak bu kitaptaki deyimleri ve atasözlerini bulmamızı istedi

    YanıtlaSil
  12. ankarada osmanlı kırtasiyede satılıyor

    YanıtlaSil
  13. offf türkçe öğretmeni de bize ayda 5 roman okumamızı söyledi...ben sbs'ye çalışcam..

    YanıtlaSil
  14. bizim türkçe öğretmenimizde bu kitabı okutup ondan sınav yapıcakkkk

    YanıtlaSil
  15. bu kitap süperr bnde okudum türke öğretmeninden alıpta

    YanıtlaSil
  16. süper çok beyendim paylaştığınız için teşekkür ederim

    YanıtlaSil
  17. meraba beyler bu kitabın fiyatı nedir

    YanıtlaSil
  18. türkçe öğretmenimiz deyimlerin hikayelerini istedi ve biz bu kitabı önerdi...içindeki deyimler örnek*maymun gözünü açtı
    çok bğn.************************************

    YanıtlaSil
  19. GERÇEKTEN AMA GERÇEKTEN GÜZEL BİR KİTAPMIŞ VEDE İÇİNDE TRK.ÖRT BİZE PRF ÖDV İÇİN BUNU ÖNERMİŞTİ ÖDEVİMİZ DEYİMLERİN HİKAYELERİ VE BULDUMDA İÇİNDE 219 DEYİM VAR EĞER YANLIŞ VE YE FAZLA SAYMADIYSAM
    ********************

    YanıtlaSil
  20. arkadaşlar bn bu ktpn özetini aryrm kitap yrşmasna girdm ama yeterli zmnım olmdğı için okuyamadım yarısma yarın özetini blursnz siteye koyrmısınız?şimdidn teşşkrler

    YanıtlaSil
  21. süper birşey iskender palaya ve siteye teşekkürler
    ama daha çok deyim bulabilmek isterdim.

    YanıtlaSil
  22. Arkadaşlar önce yukarıdaki kitaba, sonra da açılan sayfada "iç sayfalar" a tıklarsanız, kitapta hangi deyimlerin yer aldığını, "abayı yakmak", "adın deftere geçti" ve "afyonu patlamak" deyimlerinin ortaya çıkış hikayesini öğrenebilirsiniz.

    YanıtlaSil
  23. kitabın içeriğini yazarmısınız kısaca

    YanıtlaSil
  24. e hani sdce b tne gstrio irenç

    YanıtlaSil
  25. halid ziya uşaklı gilin kitabını okumak istiyorum

    YanıtlaSil
  26. bana daha fazla bilgi lazzzımmmmmmm

    YanıtlaSil