Dersaadet - Münevver Ayaşlı

Hadis rivayetlerine göre, İstanbul seferleri bizzat Peygamber Efendimiz(s.a.v) tarafından tebşir edilmiştir. Peygamber Efendimiz (s.a.v): "İstanbul elbette fethedilecektir. Onu fethedecek emir ne mutlu emir ve o asker ne mutlu askerdir” buyurmuşlardır. İşte İstanbul’a açılan bütün seferlerin ruhu buradadır. İstanbul’a karşı duyulan bu arzu ve iştiyak maddi olmaktan ziyade manevidir. Bütün İslam hükümdarları ve halifeleri bu hadisin mahzarı olmak istemektedirler.
Bu hadis-i şerif dolayısıyla, Emeviler ve Abbasiler devrinde İstanbul’un fethi en büyük ideal haline gelmiştir. Ve her iki hanedan halifeleri nazarında Konstantiniyye yolu, dünyevi olduğu kadar uhrevi bir saadet yoluydu. İstanbul’da ve Anadolu’da, bu seferlere iştirak edip şehid düşen sahabe kabirleri vardır. Bu kabirler çok harap olmalarına rağmen hala kudsiyetini muhafaza etmektedir. Sahabe oldukları unutulmuş ve halk nazarında her biri evliya olarak kabul edilmiştir. Şüphesiz bu sahabe kabirleri içinde en mühimi ve halkın en kutsi bildiği makam büyük sahabe, yine halkın tabiriyle Eyyüp Sultan’dır. (s: 11-12)

Osmanlı Devleti, ahlak, nizam ve ihlas üzerine kurulmuş bir devlettir. Biz ahlak üzerinde çok duracağız. Zira Osmanlılar kadar dindar ve İslam ahlakiyle ahlaklanmış olan ne başka bir millet ne de başında bulunan sultanlar gibi başka sultanlar gösterilebilir. Osmanlı padişahları yalnız ve yalnız Allah rızası ve İla-yı Kelimetullah için harp etmişleridir. Kendi saltanat ve şan ü şerefleri için Müslüman kırdırmamışlardır. (s: 22)

Ben çocukken hatırlıyorum. Dolmabahçe Sarayı’nın karşısına gelen sedler çayır ve çimenlik idi. Ve bu çimenlikte, Cuma günleri, padişahı görmek için ekseriyetini hanımlar teşkil eden halk toplanırdı. Bunların arasında veya biraz daha uzak ve daha tenhaca bir yerde genç mollalar, tam sarayın muhteşem kapısı açılıp Cuma selamlığına çıkılacağı zaman, bu mollalar, halka halinde, elleri birbirine kenetlenmiş gibi dönerler ve padişaha bir ağızdan “Mağrur olma padişahım, senden büyük Allah var.” derlerdi. (s: 166-167)
Münevver Ayaşlı (1906-1999)

(Timaş Yayınları, 2002, 256 sayfa)