22 Şubat 2010

Ruhum Bir Kadındır - Annemarie Schimmel



...pamuk yünü eğirmenin zikr, yani Allah’ın mütemâdiyen anılması ile olan rabıtası daha mühimdir, zirâ Kur’ân mü’minleri(Sûre33:41 ve diğer birçok yerde) defaatle “Allah’ı çokça zikrediniz” diye uyarır. Esma-i Hüsna’nın veya dinî bir terkibin mırıltı halinde okunmasını, çıkrığın çıkarttığı o vızıldamaya benzetmek mümkün olabiliyordu; iplik nasıl mütemadî eğirme suretiyle gittikçe daha da bir incelik kazanıyorsa, aynı tarzda insan kalbi de dâimi Allah zikri ile tezkiye olmaktaydı, taa ki Allah onu “iyi bir fiyata satın alana kadar”-ki bu tabir, Allah’ın insanın ruhunu (Meallerde: can veya nefslerini!) “satın aldığını” beyan eden Sûre 9:111’e bir telmihi ihtiva etmektedir. (s:124-125)

Ahmed Gazalî (öl.1126) gibi klasik aşk mutasavvıfları da şöyle dememişler miydi:

Tarîk-i Tevhid’de
Yürüyemezsin iki kıbleyle
Ya muhtaçdır insan Dostun rızasına
Ya da kendin hevâ-ü hevesine!

Mâşuku aramaya koyulup dünyayı terk eden, artık dünyevî değerlere, fani şeylere sarılmamalıdır.(s: 142-143)
Bâtınî seyahat mevzûu, mutasavvıfların çoğu tarafından dile getirilmiştir: Mevlana Rumi, büyük seyahatname şiirinin sonunda,
Seyahat etmeye yoksa ayağın
O zaman kendi içine giden tarîki tercih et
Böyle bir seyahat toz zerresini
Altûnî harikaya tebdil eder!

diyerek, Fars dünyasındaki seleflerinin tefekkürünü devam ettirir: kendisinden yarım asır evvel Attâr, kuşlar sultanı Anka kuşuna ulaşmak için, yedi vadiyi meşakkat içinde katedişleri akabinde, kuş Tanrısı ile olan ayniyetlerini idrak eden otuz kuşun seyahatini, tasvir etmiştir; Attâr, Musibetname’sinde de, arayıcının ilahi Mâşuku kendi ruhunun ummanında keşfetmesi ile nihayetlenen, ruhun kırk günlük bâtınî çile seyahatini tasvir etmektedir.(s:144-145)
Rumî Mesnevi’sinin ilk satırlarında o ney hakkında şöyle der:
Dinle, bu neyi, bak nasıl şikayet ediyor
İftirakın hicranı ile muzdarip, nasıl feryad ediyor;
Kamışlık vatanımdan kestiklerinden beri beni, diyor
Cümle alem, nağmelerimle beraber bak nasıl da inliyor (s: 149)

(İz Yayıncılık, 2004, 192 sayfa, Türkçesi: Ömer Enis Akbulut)

29


KİTABIN ARKA KAPAĞINDAN

"İslamî-dinî ve bilhassa tasavvufî an'anede kadın hakkındaki kitabımın şimdi de Türkçe olarak neşredilmesinden büyük bir memnuniyet duymaktayım; zîrâ, dinî hayata dair birçok hakikate Türkiye'deki kadınlar sayesinde müdrik oldum. İstanbul ile Ankara'daki kadın dostlarım, ama bilhassa Anadolu köylerinin o sade kadınları, ızdırab ile yoğrulmuş olup daha bir müttakî olan Anadolu'nun o anaları ve üniversitedeki hanım meslekdaşlarım olduğu kadar talebelerim de, Türkiye'deki hayatın daha derin buutlarına müttalî olmamda bana yardımcı olmuşlardır. Bu kitap bir manada bütün müslüman hanım dostlarıma –umudum odur ki, kabul buyurulacak olan– teşekkürümün bir ifadesidir; ve bununla beraber umud ederim ki, İslamî an'anedeki müennes unsurun ehemmiyeti bu hanım dostlarımın şuurlarında bu kitap sayesinde daha da vuzuha kavuşur."

1 yorum:

  1. Gönderdiğiniz kitap :) Blogumda yazmıştım :)

    YanıtlaSil